“`html

NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı Sonrası Hakan Fidan’dan Açıklamalar

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türkiye’nin öncülüğünde Antalya’daki NEST Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilen NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantısı’nın ardından basın mensuplarıyla bir araya geldi. Fidan, toplantının, dünya genelinde pek çok önemli gelişmenin yaşandığı bir dönemde gerçekleştirildiğini belirtti ve görüşmelerde karşılaşılan tehditler ile fırsatları değerlendirme fırsatına sahip olduklarını vurguladı. İttifakın geleceğine dair görüşlerini içten bir ortamda paylaştıklarını ifade eden Fidan, şunları söyledi:

“GAYRET GÖSTERİLMELİ”

• Gerekli savunma yeteneklerini edinme konusunda güçlü bir irade sergilendi. Özellikle Avrupalı müttefiklerin bu alanda daha fazla sorumluluk üstleme gerekliliği ve transatlantik külfet paylaşımının daha adil hale getirilmesi konusunda geniş bir konsensüs sağladık.
• Daha da önemlisi, NATO’nun en büyük gücü olan birlik ve dayanışma ruhunun devam etmesi yönünde sert bir kararlılık sergilendi. Bu kararlılığın somut adımlara dönüşmesi için çalışmaların sürdürülmesi elzemdir.
• Avrupa’nın güvenliği, NATO’dan ayrı düşünülemez. Bu bağlamda NATO İttifakı’nın en büyük ordusuna sahip olan Türkiye, askeri gücü ve savunma sanayisi yönünden Avrupa güvenlik yapısında kritikal bir rol oynamaya devam edecektir.
• Mevcut güvenlik mimarisi, günümüz koşulları ışığında yeniden şekillenmektedir. Bu noktada, güvenlik alanındaki tüm adımların gereksiz tekrarlara, fraksiyonlaşmalara ve NATO’dan kopmalara izin vermeden atılmasını bekliyoruz. Bu konuları toplantılarımızda ve ikili görüşmelerimizde gündeme getirdik.

“BEKLENTİMİZ SINIRLAMALAR OLMADAN DEVAM ETMESİ”

Avrupa Birliği’nin yakın zamanda savunma sanayi alanında bazı girişimlerde bulunduğunu ifade eden Fidan, bu girişimlerin yalnızca NATO’nun tüm üyelerine açık olduğu durumlarda amacına ulaşabileceğini belirtti. “Bu bağlamda, AB üyesi müttefiklerden beklediğimiz, savunma sanayi iş birliği projelerinin tüm müttefikler arasında kısıtlama olmaksızın yürütülmesi ve bu çalışmaların NATO’yu tamamlayıcı bir niteliğe sahip olmasıdır. AB’nin çabaları, Türkiye gibi AB üyesi olmayan müttefiklerin süreçlere tam katılımıyla başarıya ulaşabilir” dedi.

“UMUTLU OLMAK İÇİN YETERİNCE NEDENİMİZ VAR”

Rusya-Ukrayna savaşı ile ilgili barış çabalarının yoğunlaştığını dile getiren Bakan Fidan, Türkiye’nin her iki ülke ile güçlü ilişkiler kurduğunu aktardı:

• Türkiye olarak Ukrayna’nın bağımsızlığına, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne destek vermekteyiz. Savaşın başlangıcından itibaren adil ve kalıcı bir barışın müzakerelerle sağlanabileceğine inanıyoruz. 2022’de olduğu gibi, doğrudan müzakerelere ev sahipliği yapmaya da hazırız.
• Ukrayna Cumhurbaşkanı Sayın Zelenski’nin Ankara’da Cumhurbaşkanı ile görüşmesi devam ediyor. Öte yandan, Rusya’dan teknik bir heyet İstanbul’da, Amerikan heyeti ise bölgedeydi. Dışişleri Bakanı Rubio da Antalya’da bizimle toplantıda bulunuyor.
• Bu ziyaretler, taraflar arasında barış için gerekli iradenin oluşmakta olduğunu gösteruyor. Pozisyonlar arasında uyum sağlandığı takdirde, barış yolunda büyük bir adım atılacak. Umutlu olmamız için yeterince neden olduğunu düşünüyorum.

Bakan Fidan, mevkidaşlarıyla Suriye’deki yeni döneme dair bilgi alışverişinde bulunduklarını, Suriye’nin istikrarının sağlanmasının büyük bir öncelik olduğunu kaydetti. “Bu hedefe ulaşılmazsa, küresel düzeyde sorunların doğacağının farkındayız. Bu nedenle, Suriye’nin yaşadığı zorlukları aşması ve ülkenin yeniden inşası için ortak çabalar sergilenmelidir. Türkiye olarak, Suriye’nin uluslararası topluma entegre olması için çalışmalarımızı sürdürmeye devam edeceğiz” dedi.

“ÖNEMLİ BİR GELİŞME”

Riyad’da yapılan toplantıda, ABD Başkanı, Suriye Cumhurbaşkanı ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi’nin bir araya geldiğini anımsatan Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çevrimiçi katılım sağladığını ifade etti. “Bu toplantı, Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması konusunda atılmış önemli bir adım teşkil ediyor. Bugün ABD Dışişleri Bakanı Rubio ve Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani ile üçlü bir görüşme gerçekleştirecek ve gündemde olan konuları detaylandıracağız” diye konuştu.

GAZZE’NİN DURUMU ÜZERİNE AÇIKLAMALAR

Gazze’deki durumun da gündeme geldiğini vurgulayan Fidan, “Gazze’de ateşkesin sağlanması ve insani yardımların kesintisiz ulaşması her zamankinden daha kritik bir noktaya gelmiştir. Ateşkese gâip olmak ve bölgedeki gerginliği azaltmak için diplomatik çabalara ihtiyaç duyulmaktadır. Hamas’ın, ABD vatandaşı bir rehine olan Edan Alexander’ı serbest bırakması önemli bir gelişmedir” şeklinde konuştu. “Türkiye, bölgesel barış ve istikrar için ateşkese yönelik tüm çabaları desteklemeye devam edecektir. Ateşkesin ardından Gazze’nin yeniden yapılanması ve iki devletli çözüm için de üzerimize düşen görevleri yerine getirmeye hazırız” ifadesini kullandı.

Fidan, NATO’ya ve Avrupa güvenliğine gösterilen önemi bir kez daha vurgulamak için toplantıya ev sahipliği yaptıklarını ve önümüzdeki yıl NATO Zirvesi’nin Türkiye’de gerçekleştirileceğini kaydetti.

RUSYA-UKRAYNA MÜZAKERELERİ ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELER

Fidan sonrasında gazetecilerin sorularını yanıtladı. İstanbul’daki görüşmelere dair gelen bir soruya ilişkin olarak, şu yorumda bulundu:

• Ukrayna, şartsız bir ateşkes için ısrarcıyken, Rusya’nın bazı modalitelerin anlaşılması yönünde bir tutum sergilediği görülüyor. Her iki tarafın beyanları ayrıntılı olarak incelenmeli ve müzakerelerin ihtiyacı olduğu kabul edilmelidir.
• Tarafların bir araya gelerek uzlaşmazlıkları giderici adımlar atması gerektiğini düşünüyoruz. ABD’nin aracılığıyla başlayan Ukrayna-Rusya görüşmeleri belli bir aşamaya gelmiş durumda. Tarafların, Amerika’nın belirlediği politik çerçeve dahilinde görüşlerini yeniden şekillendirdiği gözlemleniyor.
• Amacımız barışa ulaşmak olduğunda, her iki tarafın da ortak barışı sağlamak adına bazı fedakarlıklar yapmalarını sağlamalıyız. Bu noktada, arabulucuların önemli bir rolü olduğu aşikâr. Başından beri verdiğimiz desteği sürdüreceğiz.

YPG ile İlgili Gelişmeler

SDG ile yapılan anlaşmanın Türkiye tarafından onaylanıp onaylanmadığı yönündeki bir soruya Bakan Fidan, şu şekilde yanıt verdi:

• YPG ile Şam yönetimi arasındaki mutabakatın ilk maddeleri itibariyle olumlu değerlendirildiğini dile getirmiştik. Ancak bu ifadeden sonra, somut adımların atılmasını beklemekteyiz.
• Belirli pratik adımların hayata geçirilmesi neticesinde, YPG’nin askeri yapılanmasının çözülmesi ve milli ordunun yeniden yapılandırılması teşvik edilmelidir. Suriye’de tüm etnik grupların eşit vatandaşlık hakları bulunmaktadır ve bu yeni Suriye vizyonunun oluşturulması gerekmektedir.
• Ancak şu ana kadar YPG’den somut bir adım atıldığını göremiyoruz. Bu nedenle, istikrarlı bir Suriye için kapsayıcı bir hükümet modelinin oluşturulması gereklidir. Tek bir silahlı meşru gücün Suriye’de bulunması şarttır, böylece tüm vatandaşların can ve mülkiyet güvenliği devlet tarafından garanti altına alınmalıdır.

“AMERİKA’NIN GÜVENLİ ŞEKİLDE ÇIKMASI MÜMKÜN”

Bakan Fidan, Türkiye, ABD ve Suriye arasındaki ilişkilerin ve ABD’nin Suriye’deki yaptırımları kaldırma çabalarını değerlendirdi:

• Cumhurbaşkanımız, Trump dönemi itibariyle Suriye’deki normalleşme süreçlerinin sağlanabilmesi adına Amerikan yaptırımlarının kaldırılması gerektiğini sürekli gündeme getirmiştir. Bu da iki lider arasında güven tesis eden bir ilişki oluşturmaktadır.
• Bu noktada, gerçekleştirilen üst düzey görüşmelerde, Sayın Trump’ın da bu talebe olumlu yaklaşılacağını ifade ettiğini biliyoruz. Önceden başlatılan bu temaslar, Suriye’deki istikrarı artıracak adımların atılmasında etkili olacaktır.
• Bugünkü üçlü toplantıda dünkü liderler düzeyinde alınan kararların pratikte nasıl hayata geçirileceği üzerine yoğunlaşacağız. Amerika’nın bölgeden sorunsuz bir şekilde ayrılmasına zemin hazırlayacak koşulların hızla sağlanabileceğine inanıyoruz.
• Sadece DEAŞ ile mücadele ve istikrar sorunlarının çözümü adımlarının atılması yeterlidir. Eğer gerekli güvenlik sağlandığında, Amerika’nın bölgedeki askeri varlığıyla ilgili sorunların ortadan kalkacağına inanıyorum.
• Söz konusu süreçte, bölgesel sahiplenme anlayışı ile hem DEAŞ hem de diğer terör unsurlarına karşı etkili mücadele için gerekli önlemleri alarak ilerlemeye devam edeceğiz. Durumu jegkinden takip etmekteyiz.

“`